Fusha e Kompetencës

Përqafimi i Perspektivave Komplekse të së Ardhmes në Qëndrueshmëri
Sjellja e konsumatorit online: praktikat e errëta manipuluese

Mesazhet kryesore

Modelet e errëta (dark patterns) janë teknika të dizajnit të përdorura qëllimisht nga faqet e internetit dhe aplikacionet për të manipuluar vendimet e përdoruesve. Ato funksionojnë duke shfrytëzuar faktorë psikologjikë si presioni, urgjenca ose konfuzioni, shpesh duke fshehur informacionin, duke përdorur gjuhë manipuluese ose duke e bërë të vështirë marrjen e zgjedhjeve etike. Shembuj të zakonshëm përfshijnë: kosto të fshehura që shfaqen vetëm në momentin e pagesës, vështirësinë për t’u çregjistruar nga një shërbim, apo shtesa të fshehta që përfshihen automatikisht në shportë. Këto modele mund t’i çojnë konsumatorët të marrin vendime të padëshiruara, të rrisin blerjet impulsive, të shkelin parimin e pëlqimit të informuar dhe të dëmtojnë besimin te platformat digjitale. Konsumatorët mund të mbrohen duke lexuar me kujdes para se të klikojnë, duke kontrolluar termat dhe kushtet, duke zgjedhur platforma transparente dhe duke raportuar praktikat manipuluese. Qëllimi është: “Të bëjmë zgjedhje me ndërgjegje, jo me manipulim.”

Objektivat e të Mësuarit

Përcaktoni modelet manipuluese dhe shpjegoni se si përdoren ato për të manipuluar sjelljen e konsumatorit në internet. Identifikoni shembuj të zakonshëm të modeleve manipuluese në tregtinë elektronike dhe shërbimet dixhitale. Kuptoni efektet negative të modeleve të errëta tek konsumatorët, duke përfshirë vendimet e padëshiruara dhe shkeljen e pëlqimit të informuar. Mësoni strategji praktike për të identifikuar dhe mbrojtur veten nga modelet e errëta kur angazhoheni me platformat online. Njihni rëndësinë e bërjes së zgjedhjeve të vetëdijshme dhe të informuara në mjedisin dixhital.

Aktivitet pasues

Jo

Udhëzime për prezantimin e temës dhe për dorëzimin e videos/prezantimit/mikroburimit

"Paraqitja e temës 'Modelet Manipuluese: Kur Dizajni Manipulon Konsumatorin'." Shpjegoni se ky sesion do të zbulojë se si disa ueb-faqe dhe aplikacione përdorin trukime të dizajnit për të ndikuar te zgjedhjet tona dhe si mund të bëhemi më të vetëdijshëm dhe të mbrojtur. Shkoni nëpër secilin seksion, duke theksuar përkufizimet kyçe, shembujt dhe ndikimet: Përkufizimi dhe Si Funksionojnë: Shpjegoni se çfarë janë modelet manipuluese dhe si shfrytëzojnë psikologjinë e përdoruesit. Shembuj të Zakonshëm: Ilustroni 'Kostot e Fshehura', 'Vështirësia për t'u Çabonuar' dhe 'Shtesat e Fshehta' me skenarë të shkurtër dhe të lidhshëm. Pyesni nëse dikush ka përjetuar këto. Si ndikojnë tek konsumatorët: Diskutoni pasojat, duke u fokusuar te vendimet e padëshiruara dhe mosbesimi. Hapeni bisedën për pyetje dhe përvoja personale me modelet manipuluese.

Sugjerime për diskutime dhe aktivitete pas shikimit të materialit

Diskuto praktikat përkatëse dhe personale në grupe të vogla.

Shkarkoni

materiale të burimeve mikro mësimore